ავტორი: ანი დავითაშვილი

 ფაიზერის ზოგადი კონკურენტული უპირატესოებების შეფასების შემდეგ შეგვიძლია ჩავუღრმავდეთ იმ ასპექტებს, რომლებმაც ფაიზერის ვაქცინა მსოფლიოს ერთ-ერთ ყველაზე მოთხოვნად პროდუქტად აქცია.

როგორც წინა სტატიებში აღვნიშნე, ვაქცინა კომპანია ფაიზერის და მისი პარტნიორი კომპანიის BioNTech-ის ერთობლივი მუშაობის შედეგია. უფრო კონკრეტულად კი კოვდ 19-ის პანდემიად გამოცხადებიდან სულ რაღაც ექვსი დღის შემდეგ ფაიზერმა და BioNTech მა ხელი მოაწერეს შეთანხმებას პოტენციურ  ვაქცინაზე მუშაობის შესახებ. მომავალი თანამშრომლობა მიზნად შეუძლებელის შესაძლებლად გადაქცევას და ერთი წლის ვადაში ვაქცინის შექმნას მოისაზრებდა რაც იმ პერიოდისთვის იყო პრიორიტეტი.

დასაწყისშივე აღვნიშნოთ, რომ პირველობა ფაიზერს არავისთვის დაუთმია. მარკეტინგული თვალსაზრისით ეს სწორედ წარმატების ერთ-ერთი გასაღებია.  კოლაბორაციამ ფაიზერს საშუალება მისცა მოკლე პერიოდში ერთ-ერთ უდიდესი მდგრადობის ვაქცინის შექმნის. ზოგადად, ფაიზერის ლაბორატორიები იყო გამოყენებული სამუშაო პროცესში ხოლო თავად ვაქცინის შექმნა გერმანულმა ბიოტექნოლოგიურმა კომპანიამ ითავა , რომელიც დაარსდა მეცნიერთა ცოლ-ქმარი გუნდის მიერ.  შეიქმნა ვაქცინა, რომელიც გახდა არა მხოლოდ პირველი, რომელმაც მიიღო ავტორიზაცია აშშ-ში COVID-19-ზე დეკემბერში, არამედ პირველიც, რომელიც დაფუძნებულია ახალ ტექნოლოგიაზე. რომელიც მოიცავს გენეტიკურ მასალას mRNA.

ორგანიზაციული საკითხები და მარკეტინგული კამპანია კი თავად ფაიზერს უკავშირდება. დავიწყოთ იმით თუ რა სურს მომხმარებელს როდესაც საუბარია ფარმაცევტულ პროდუქტზე. რა თქმა უნდა ეს არის ეფექტურობა. და სწორედ მასზე ხაზგასმა გახდა წარმატებული კამპანიის საფუძველი. ფაიზერის ვაქცინა იყო პირველი, რომელიც ამერიკის სურსათის და წამლების ადმიანისტრაციამ დაამტკიცა, როგორც სრულიად უვნებელი და ეფექტურობის 95%იანი დონის მქონე ვაქცინა.

პირველობით სახელის მოხვეჭა თავისთავად ცხადია გახდა უფასო რეკლამა და თავის მხრივ მთავრობა, აქტივისტები, ჯანდაცვის სპეციალისტები, ცნობილი სახეები და რიგითი მოქალაქეები არაანაზღაურებადი დამცველები და ადვოკატები გახდნენ,როდესაც მოუწოდებდნენ ყველას, ვინც არ არის აცრილი, მიეღოთ. გარდა ამისა აშშ, ახალ ზელანდიასთან ერთად, ერთ-ერთია იმ ორ ქვეყანას შორის, რომელიც ნებას რთავს წამლების პირდაპირ მომხმარებელზე რეკლამირებას. (Direct to consumer advertisment) ასე რომ, როდესაც Pfizer-ის ვაქცინამ, რომელის ბრენდის სახელიც არის Comirnaty, მიიღო აღიარება აშშ-ს სურსათისა და წამლების ადმინისტრაციისგან (FDA), კომპანიამ ასევე მიიღო მისი გაყიდვის უფლება და გააფართოვა თავისი გაყიდვების ძალა ამისთვის. მედიის ცნობით, Pfizer-მა დაიქირავა სარეკლამო სააგენტო Ogilvy ვაქცინის რეკლამის გასაკეთებლად, მას შემდეგ, რაც FDA-მ აგვისტოში 2021comirnaty დაამტკიცა. შეიქმნა კამპანია “ since will win”- ეს იყო კომერციული რეკლამა, რომელიც ციფრული არხების საშუალებით გავრცელდა.

ზოგისთვის, შესაძლოა გასაკვირი იყოს კომერციული რეკლამის არსი იმ გაყიდვების პირობებში რაც ფაიზერს ქონდა. ალბათ ეს მხოლოდ რესურსების ფლანგვად შეიძლება მიიჩნიონ მაგრამ რეალურად ფაიზერმა სწორედ ამ გზით გადაწყვიტა ებრძოლა კონკურენტებთან, რათა შეენარჩუნებინა ბაზრის წილი, იმ პირობებში რომ მის გარდა სულ მცირე შვიდი სახეობის ვაქცინა იქმნებოდა ბაზარზე.

კონკურენტული უპირატესობის მოპოვება

უფრო ახლოს შევხედოთ , თუ როგორ იყენებდნენ კომპანიები ციფრულ რეკლამას ვაქცინის შეთავაზების შესახებ ცნობადობის გასავრცელებლად. როგორც წინა ესეში აღვნიშნე , Johnson & Johnson და Pfizer არის ორი უდიდესი ფარმაცევტული კომპანია მსოფლიოში. მიუხედავად იმისა, რომ ორივე კომპანიამ მილიონები დახარჯა ციფრულ რეკლამაში, საინტერესოა, თუ რამდენად აჭარბებს Johnson & Johnson Pfizer-ს. გასულ წელს J&J-მა დახარჯა 29,1 მილიონი დოლარი (57%) ციფრულ რეკლამაზე, ხოლო Pfizer-მა დახარჯა $21,5 მილიონი (42%). ეს ლოგიკურია იმის გათვალისწინებით, რომ Johnson & Johnson მნიშვნელოვნად აღემატება Pfizer-ს შემოსავლების თვალსაზრისით და აქვს პროდუქციის გაცილებით დიდი პორტფელი. მაგრამ რეალობაა ისაა, რომ Pfizer-მა დაამარცხა Johnson & Johnson ბაზარზე თავისი mRNA ვაქცინით, რომელიც იყო პირველი COVID-19 პრეპარატი, რომელიც ავტორიზებული იქნა აშშ-ში 2020 წლის 11 დეკემბერს. ორივემ გამოიყენა სარეკლამო რგოლები ბრენდის ვაქცინის ცნობადობის ასამაღლებლად ისნი ძირითადად გადიოდა ამერიკის საოჯახო ტელევიზიების ეთერში. მარტივად, რომ ვთქვათ ე.წ word of mouth-ის ტექნიკამ და ციფრულმა მარკეტინგიმა ხელი შეუწყო კომპანია ფაიზერის ვაქცინის ნდობის ამაღლებას აშშ-ს ბაზარზე. რაც შეეხება მსოფლიო ბაზარს სადაც ის არანაკლებ პოპულარულია. ამ მხრივ რაც უნდა ავღნიშნოთ არის ის , რომ მსოფლიო ბაზრისთვის აშშ არის ერთგვარად “Tastmaker”-ია. შესაბამისად ის რაც მოსწონთ აშშ-ში ითვლება ხარისხიანად და მარტივად ვრცელდება მსოფლიო ბაზარზე. ამ მხრივ  შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ფაიზერისთვის აშშ-ს ბაზარზე თავის დამკვიდრება ერთი გასროლით ორი კურდღლის მოკვლაა, რადგან ამან ხელი შეუწყო მისთვის მსოფლიო ნდობის მოპოვებასაც.