როგორც კარლ გუსტავ იუნგმა თქვა, “ისტორიაში ყველა ძლიერ, შთამბეჭდავ იდეას არქეტიპებამდე მივყავართ.”

ყოველდღიურად ჩვენ ვხვდებით 1000-ზე მეტ რეკლამას,მოგვდის მოკლეტექსტური შეტყობინებები სხვადასხვა ცნობილი თუ არაცნობილი კომპანიებისგან. მათი უმრავლესობა ჩვენი ქვეცნობიერის მეშვეობით იგნორირდება და დიდ ყურადღებას არ ვუთმობთ, თუმცა შესაძლოა რომელიმე ორგანიზაციის რეკლამამ მიიპყროს ჩვენი ყურადღება ისე, რომ მათი პროდუქციის ერთგული მომხმარებლები გაუცნობიერებლად გავხდეთ.

როგორ იყენებენ ბრენდები სიმბოლიზმსა და შეტყობინებებს, რომლებსაც თანმიმდევრული მიმართვა და ეფექტიანობა ახასიათებთ?!

ამ კითხვაზე პასუხის გასაცემად მარკეტერები უამრავ ტექნიკასა და სტრატეგიას იყენებენ, თუმცა ყველაზე აპრობირებული მეთოდი ბრენდების არქეტიპებად დაყოფაა.

“არქეტიპი არის ბრენდის გულისცემა და მისი სულისჩამდგმელი, რადგან ის ატარებს იმ მნიშვნელობას,რაც მომხმარებელსა და პროდუქტს აკავშირებს ისე, თითქოს პროდუქცია ცოცხალი ორგანიზმი იყოს, მათ აქვთ ურთიერთობა და ზრუნავენ ერთმანეთზე”.

მეოცე საუკუნის დასაწყისში შვედმა ფსიქოლოგმა კარლ გუსტავ იუნგმა შექმნა თეორია არქეტიპების შესახებ. სიტყვა Archien ნიშნავს ორიგინალს, ხოლო Typos ნიშნავს ტიპს, მოდელს. ამგვარად, სიტყვა არქეტიპი ნიშნავს ორიგინალ ნიმუშს. არქეტიპები გამოხატავენ ადამიანთა ქმედებების მოტივებს.

კარლ იუნგმა შექმნა 12 სახის არქეტიპი,რომელიც ახლა საკმაოდ ხშირად გამოიყენება მარკეტოლოგთა მიერ სხვადასხვა ბრენდის კლასიფიკაციაში.

იმის გამო, რომ ყველა ბაზარზე არსებობს კონკურენცია, მარკეტოლოგები ცდილობენ ქაოსისაგან გამოსავლის პოვნას. რა არის გამოსავალი? ისინი იღებენ ერთ – ერთი არქეტიპის სიმბოლოს და იყენებენ მას ბრენდის მთავარ ფილოსოფიად.

ერთ-ერთ არქეტიპს ქვია innocent, ანუ უდანაშაულო! ეს არქეტიპი სავსეა უსასრულო ოპტიმიზმით. მას აქვს მიზანი, რომ იყოს ბედნიერი და რაც არ მოსწონს, არ გააკეთოს რაც დასჯადია.

მისი უდანაშაულების იარაღი არის რწმენა და ოპტიმიზმი. ის ყოველთვის ცდილობს სწორად გააკეთოს საქმე. უდანაშაულო გარშემორტყმულია სრულყოფილებით, პროგნოზირებითა და დარწმუნებით.

ჩვენ შეგვიძლია ჩავთვალოთ, რომ კოკა-კოლა “უდანაშაულო არქეტიპის” ერთ-ერთი ყველაზე ნათელი და მკაფიო მაგალითია. რატომ არის კოკა-კოლა ამ არქეტიპის მატარებელი?!

შესაძლოა იმიტომაც რომ კოკა-კოლა თავიდან აფთიაქში იყიდებოდა, მას იყენებდნენ როგორც წამალს. იგი საჭირო მხნეობას მატებდა მომხმარებლებს. შემდეგ გახდა ეს სასმელი მსოფლიო დონის ბრენდი და ამერიკის სიმბოლო. მაგრამ არქეტიპი ისევ ძველი შერჩა.

ავთენტური სიხარული ყოველ წამს (იგრძენი ეს მომენტი-Feel The Moment) მსგავსი ციტატები დამახასიათებელია უდანაშაულო არქეტიპის კომპანიებისთვის. ჩვენ ვხედავთ, რომ მათი კამპანიები ეხება სხვადასხვა დღესასწაულებთან თუ მნიშვნელოვან დღეებთან დაკავშირებულ მოვლენებს, იქნება ეს შობა, საფეხბურთო ჩემპიონატი თუ სხვა.

კოკა – კოლა ამ მიმართულებით ისე შორის წავიდა რომ შექმნა კიდევაც ცალკე ბრენდი რომელსაც INNOCENT დაარქვა:

როგორც ვხედავთ კოკა-კოლას ძალიან მოსწონს ეს არქეტიპი, რომელსაც ნაზი და წმინდა „გეშტალტი“ გააჩნია.

აი როგორ გამოიყურება ის გუნდი გენიალური ადამიანებისა, რომელმაც ახალი სასმელი სახელად INNOCENT შექმნა. ესეც კოკა-კოლას ბრენდის განვითარების შედეგად მოხდა.

როგორც ვხედავთ კოკა-კოლა მიისწრაფის იქითკენ რომ გახდეს რაღაც უფრო სხვა, უფრო წმინდა, პატიოსანი სახე.

მოკლედ რომ ვთქვათ კოკა-კოლა „ეძებს“ ახალ საბაზრო წონასწორობის წერტილს რომელიც შეიძლება გადიოდეს დიეტურ, ჯანმრთელ, სხეულისათვის სასარგებლო მიქსზე.

ეს ყველაფერი მისმა უდანაშაულო, გულწრფელმა არქეტიპმა უნდა მოახდინოს.

ავტორები: ხატია მგელიაშვილი, ელენე ჭონიაშვილი
შავი ზღვის საერთაშორისო უნივერსიტეტის მენეჯმენტის და მარკეტინგის პროგრამა