ოლიმპიადა გადაიდო. ძირითადი ლიგები სეზონებს აჩერებენ. როგორ შეძლებენ ბრენდები საწყის საყრდენ სიძლიერეზე ყოფნას და შეინარჩუნებენ  თუარა იმ რაოდენობის გულშემატკივრებსა და მაყურებლებს?

საზაფხულო ოლიმპიადის, NBA-სა და NHL-ის თამაშების გადადებამ, გულშემატკივრები იმედგაცრუებულები დატოვა მთელს მსოფლიოში. ბრენდებს, COVID-19-მა აიძულა,რომ შეექმნათ ეგრედწოდებული „ახალი მარკეტინგულ-სპორტული პიესა“,რომელიც გააგრძელებს სპორტულ სფეროში მოღვაწეობას და შექმნილი შეფერხების გამო მომხმარებლებს არ დაკარგავს.

ზოგისთვის ეს შეიძლება ნიშნავდეს სპორტულ მარკეტინგში ინვესტირებული თანხის აღებას და სხვაგან განთავსებას, რასაც სპორტული მარკეტოლოგი, ანჰეუსერ ბუში აკეთებს. ლუდის მარკეტოლოგმა თქვა, რომ ამ კვირას სპორტული და გასართობი ინვესტიციები COVID-19 გამო კრიზისში იმყოფება და აუცილებელია ამ ღონისძიებებისა და ფულადი მიმოცვლის სხვა დარგში გადამისამართება. ზოგ ბრენდს სურს, რომ კვლავ გააგრძელოს სპორტის გულშემატკივრების გულის მოგება და ყურადღების მიპყრობა სხვადსხვა მეთოდებით ცდილობს, როგორებიცაა სოციალური მედია და ESPORTS. თუმცა ყველა ის  ინვესტიცია, რომელიც ვირუსის გამო ვერ განხორციელდა, გეგმაშია, რომ გადმოირიცხოს ხელახლა, როდესაც სპორტული აქტივობები და თამაშები განახლდება.

„თუ ყველაფერი ასე გაგრძელდა, ეს ყველაფერი ძალიან დიდ ცვლილებებს გამოიწვევს. ხალხი დაიწყებს ახალი გზებით ამ ფულის გამოყენებას“ – ფრედ შონენბერგი, საუბრობს მარკეტინგულ გადაცემაში.

მოედანზე

შეიძლება ნაკლებადსავარაუდო იყო, თუმცა სამშაბათს ვიხილეთ განცხადება ოლიმპიური კომიტეტისა და “Tokyo 2020”-ის ორგანიზაციის მიერ. მათ დაადასტურეს ის მოსაზრეობა, რომ შექმნილი სიტუაცია ნამდვილად საზარელი და ზიანის მომტანი იქნებოდა ყველა იმ კომპანიის ბიუჯეტისთვის, რომელიც სპორტულ რეკლამირებას ეწევა.

„ NBA და NHL განაახლებენ თავიანთ რეგულარულ სეზონებს, როდესაც პანდემიის შიში და მდგომარეობა შედარებით გადაივლის, თუმცა ოლიმპიადა გაცილებით უფრო რთულ მდგომარეობაშია, მათ აქვთ ჩადებული ძალიან ბევრი ინვესტიცია და აქტივობა სხვადსხვა სპონსორებთან და კომპანიებთან. მისი გადადება კი ძალიან დიდი დარტყმას მიაყენებს ორგანიზაციას“- ამბობს ჯიმ კალერი, აღმასრულებელი დირექტორი ადმინისტრაციული პროგრამისა ბიზნეს კოლეჯში, რომელიც ოჰაიოს შტატში მდებარეობს.

„ეს ყველაფერი ჯერ კიდევ მოქმედებაში და კონსტრუქციაშია. არ მინდა ვთქვა,რომ ფული სრულად ჩაიძირება, თუმცა ნებისმიერ ვინმე ვინც დაგეგმავს ინვესტირებას ტოკიოს ოლიმპიადაში, კარგად უნდა დაფიქრდეს, რადგან არავინ იცის რა ბედი შეიძლება ეწიოს ზემოთხსენებულ ღონისძიებას.“

სანამ ძირითად ბრენდებს შეუძლიათ,რომ ფინანსური მდგრადობა შეინარჩუნონ ფინანსური მდგრადობა გადადებული მატჩების შემდეგ, უფრო პატარა კომპანიები, რომლებმაც 10 000$-ის ინვესტიცია ჩადეს ინდივიდუალურ ათლეტში , ხდებიან მათი გარანტები და ვეღარ ახერხებენ კონტრაქტის გაწყვეტას, რაც უჩვეულო და შუთანხმებელ სიტუაციას ჰქმნის.

„ჩვენ წელს ვნახეთ ძალიან ბევრი ბრენდი,რომელიც კმაყოფილია წლევანდელი წლით,რადგან მათი აზრით ეკონომიკა კარგად მუშაობს“-ალექს ონაინდია

სიტუაცია არ არის უფრო უკეთესად იმათთვის , რომლებიც რეკლამირებას აკეთებენ ძირითადი ლიგების მიმდინარეობისას სპორტულ პროგრამირებაში. წყაროების გადმოცემით  სპორტული ღონისძიებები გადის მერვე ადგილზე საუკეთესო 10იდან SER INDEX-ის მიხედვით, რაც ზომავს ტელევიზიაში გასული რეკლამების ნახვების ეფექტიანობას.

მარტში შექმნილმა შეფერხებებმა განსაკუთრებით დიდი ყურადღება მიიქცია და ,შეიძლება ითქვას, ჩაითრია რეკლამის შემქმნელები, რომლებმაც დახარჯეს დაახლოებით 1.126 მილიარდი მთლიანობაში მიახლოებით 22.5 მილიარდი მომხმარებლისთვის.

განვითარებული მეთოდები სპორტისთვის

შემდეგი თვეების განმავლობაში გულშემატკივრები ცდილობენ, რომ სპორტის სიყვარულით გამოწვეული უკმარისობა რაიმეთი ჩაანაცვლონ. ძალიან ბევრი ახალი აქტივობა არის შექმნილი ვირტუალური გზით.„საზოგადოების ის ნაწილი, რომლისთვის სპორტი ბევრს ნიშნავს და ცხოვრების ერთ-ერთ შემადგენელ ნაწილს წარმოადგენს, გადადის ამ აქტივობის სხვა ეტაპზე. თამაშები შეწყდა, თუმცა მსოფლიო კულტურამ უნდა მოახერხოს და გადაერთოს ვირტუალურ რეჟიმში გართობისა და სხვა სახის სიამოვნების მინიჭება მაყურებლებისთვის. ძალიან ბევრი მუსიკოსი ონლაინ რეჟიმში მართავს კონცერთს და ვისაც აქვს იმის საშუალება,რომ ჰქონდეს შესაბამისი პლატფორმა, შეუძლია მოუსმინოს საყვარელ მუსიკას, საყვარელი არტისტის შესრულებით.“- საუბრობს ჯონ როვედი, სპორტული მარკეტინგის სააგენტოს აღმასრულებელი დირექტორი ჩიკაგოში.

უნდა ითქვას, რომ ძალიან ბევრი სპორტული გვერდი და საიტი ცდილობს, რომ მაყურებლებს დანაკლისი შეძლებისდაგვარად აუნაზღაუროს და დებენ ძველ მატჩებს საყვარელი გუნდის შესრულებით. ასევე აზიარებენ და აქვეყნებენ ლეგენდარული სპორტსმენების დოკუმენტურ ფილმებსა და ვიდეოებს. ძალიან ბევრი მოქმედი ათლეტი კი ონლაინ რეჟიმში აქტიურად დებს ყოველდღიურ ვლოგებს, სადაც მოუწოდებენ თავიანთ გულშემატკივრებს, თუ როგორ უნდა დაიცვან თავი შექმნილი სიტუაციისგან და როგორ უნდა შეასრულონ ყველა ის დაკისრებული მოვალეობა, რომელიც პასუხისმგებელ მოქალაქეს ენიჭება. თამამად შეიძლება ითქვას, რომ ეს გარკვეულწილად ამართლებს და მსგავს წამოწყებებზე გამოხმაურებაც საკმაოდ დიდია.

კორონავირუსი და ქართული სპორტი

კორონავირუსმა დიდი ზეგავლენა იქონია ქართულ სპორტზეც. გადაიდო უმნიშვნელოვანესი სპორტული ღონისძიებები, როგორებიცაა თბილისის გრამპრი ძიუდოში, ევროპის ჩემპიონატი რაგბში, პრინციპული დაპირისპირება რუსეთსა და საქართველოს შორის და ქართული სპორტის ისტორიაში უმნიშვნელოვანესი

მოვლენა „ერთა ლიგა“, რომელიც პირველად გვაძლევდა საკმაოდ რეალურ შანსს, რომ გავმხდარიყავით დებიუტანდები „ევროპის ჩემპიონატზე“. ვინ იცის, რომ არა კორონავირუსი, იქნებ უკვე გასულებიც კი ვყოფილიყავით ზემოთხსენებულ ჩემპიონატზე და წარგვედგინა ჩვენი ქვეყანა მსოფლიოს წინაშე. ასევე გადაიდო გაურკვეველი ვადით ყველა სპორტული სახეობის ქვეყნის შიდა ჩემპიონატი. ყოველივე ამან შესაძლებელია უარყოფითი გავლენა მოახდინოს ქართულ სპორტზე. საზოგადოების იმ ნაწილმა, რომელიც სპორტულ მედიაში მუშაობდა, დაკარგა სამუშაო და გაურკვეველი ვადით ასეთი კვალიფიკაციური პერსონალები რჩებიან უმუშევრები. ასევე დიდი ზარალი მიეყენა ყველა იმ  საიტებსა და გვერდებს, რომლებიც მუდმივად აქვეყნებდნენ ქართული სპორტის სიახლეებს. უნდა აღინიშნოს, რომ მოსახლეობაზე შეფარდებით, აზარტულ თამაშებზე დამოკიდებული ჩვენს ქვეყანაში ძალიან ბევრია. ყველამ კარგად ვიცით,რომ ეგრედწოდებული „ფსონები“ კეთდება როგორც ქართულ, ისე მსოფლიო სპორტულ მატჩებზე. შექმნილი სიტუაციიდან გამომდინარე საკმაოდ დიდმა ნაწილმა  შეწყვიტა ფსონების განთავსება. ამან კი რა თქმა უნდა უშუალო და კატასტროფული დარტყმა მიაყენა ტოტალიზატორებს.

ავტორები: ლუკა ანჯაფარიძე, საბა ქებურია
შავი ზღვის საერთაშორისო უნივერსიტეტის მენეჯმენტისა და მარკეტინგის პროგრამა